Temperatura jest miarą tego, co nazywamy ciepłem lub zimnem w odniesieniu do jakiegoś ciała
Pomiary temperatury są prawie najczęściej mierzonym parametrem wśród wielkości nieelektrycznych, zaraz po pomiarze czasu. Temperatura odgrywa bardzo ważną rolę jako wskaźnik stanu produktu, procesu, obiektu, klimatu, czy stanu zdrowia pacjenta. Dzięki monitorowaniu zmian temperatury uzyskujemy istotne informacje dotyczące prognozowania zmian pogody, stanu zdrowia lub przebiegu procesów technologicznych.
Temperatura jest miarą tego, co nazywamy ciepłem lub zimnem w odniesieniu do jakiegoś ciała. Nie należy mylić tego pojęcia z ciepłem, gdyż ciepło jest ilością energii cieplnej. By lepiej zrozumieć różnicę między tymi pojęciami wyobraźmy sobie następującą sytuację:
Mieszamy dwie substancje posiadające taką samą temperaturę. Roztwór będzie miał tę samą temperaturę. Energia cieplna natomiast będzie sumą tych początkowych energii. Gdyby temperatury początkowe substancji były różne to temperatura wypadkowa zmieszanych płynów byłaby wartością pośrednią.
Urządzenia do pomiaru stopnia ciepła, czyli temperatury nazywamy termometrami.
Energia cieplna przepływa od ciała cieplejszego do zimniejszego, czyli od ciała posiadającego wyższą temperaturę do ciała o niższej temperaturze. Ciepło może być przekazywane przez przewodzenie, konwekcję lub promieniowanie.
Dotykowy pomiar temperatury
Sposób przekazywania ciepła przez przewodzenie (dotyk) lub konwekcję (przepływ cieczy i gazów) wykorzystano do budowy termometrów stykowych. W skład takiego termometru wchodzi odpowiedni czujnik i urządzenie wyświetlające (obecnie najczęściej cyfrowe). Taka metoda pomiaru temperatury stosowana jest powszechnie w wielu dziedzinach techniki. Nie jest ona jednak wolna od pewnych wad. Właśnie sposób przekazywania energii między medium a czujnikiem powoduje powstawanie błędów pomiarowych. Błędy pomiarowe mogą wynikać z zaburzenia środowiska wywołanego pojawieniem się czujnika pomiarowego.
Potwierdzenie parametrów urządzenia
Czasami zachodzi potrzeba uzyskania potwierdzenia parametrów określonego miernika (rejestratora). Przykładem takiego dokumentu jest świadectwo wzorcowania przedstawione poniżej:
Bezdotykowy pomiar temperatury
Sposobem na uniknięcie tego typu problemów jest wykorzystanie właściwości, iż każda forma materii o temperaturze powyżej zera absolutnego (-273°C) emituje promieniowanie temperaturowe (obejmujące promieniowanie widzialne i podczerwone).
Część widma obejmującego promieniowanie temperaturowe
Przedstawiona właściwość została wykorzystana do bezstykowego pomiaru temperatury.
Pirometry należą do grupy bezstykowych przyrządów do pomiaru temperatury.
Najprostszym sposobem bezstykowego określenia temperatury jest wykorzystanie ludzkiego oka do określenia charakterystycznych barw. W przypadku wysokich temperatur niektóre materiały, np. stal emitują niewielkie ilości promieniowania widzialnego. Doświadczony kowal, hutnik może dość dokładnie oszacować temperaturę na podstawie koloru podgrzanego metalu. Oprócz wielu zalet pomiaru temperatury metodą bezstykową (szybkość, łatwość pomiaru) występują też pewne ograniczenia dotyczące stosowania tej metody pomiaru. Mimo tych ograniczeń następuje szybki rozwój tej bardzo użytecznej techniki pomiaru, chociażby w pomiarach temperatury ludzkiego ciała, wyszukiwania wad konstrukcyjnych budynków (kamery termowizyjne).
Zagadnienia związane z metodami pomiarowymi temperatury, ich zaletami i wadami oraz podstawowe porady dotyczące na temat właściwego wyboru przyrządów znajdziecie Państwo na innych podstronach naszej strony.